Sjálfsmorð

— Halló, er þetta vinalínan?

— Já, hvað viltu tala um?

— Ég er að hugsa um að fremja sjálfsmorð.

— Bíddu, ekki leggja á. Haraldur!

Haraldur, kemur í flýti út af salerninu:

— O bölvað! Maður getur ekki einu sinni pissað í friði. Aftur einhver nörri sem er orðinn leiður á lífinu… Halló, talaðu! Fjandinn, hann hefur skellt á…

Ég stóð fyrir framan dyr og horfði hugsandi á grænleita plötu á hurðinni. Hún var mjög óvenjuleg:

Hörður Högnason, lögfræðingur

Auk þess, mátti sjá á plötunni merki um hrákaslettur, uppþornaðar. Filip hafði sagt að þetta væri maðurinn sem aðstoðaði fólk við sjálfsmorð. Að lokum ákvað ég að banka, en í því opnuðust dyrnar og tyrðilslegur maður, í lélegum gráum fötum og rakst næstum á mig.

— Hörður?

Smávaxni maðurinn, sem virtist brugðið, kinkaði kolli, leit á úrið sitt.

— Ætlar þú að hitta Hörð? — spurði hann hræðslulega og gaf mér hornauga.

— Já ég er vinur Filips ferlega og hann gaf mér þetta heimilisfang.

— Ah, Filip ferlegi! — hann strauk yfir leifarnar af hári sínu, á öxlum hans var flasa í kílóavís.

— Svo þú ert í bransanum? Ég er Hörður. Gjörðu svo vel, komdu inn.

Herbergið var tómt fyrir utan gamalt eikarborð, á yfirborði þess mátti sjá leifar af tyggjói, kaffibletti og þrjá óhrjálega stóla. Á einum stólanna var einmana Underwood ritvél, svo gömul að hún átti helst heima á safni. Í horninu stóð ruslafata. Hörður ruggaði stólnum sem ískraði ógnandi, en ég lét það ekki trufla mig og stóð kyrr.

— Jæja?, — hann reyndi að brosa uppörvandi.

— Ég heiti Tryggvi Benediktsson.

— Og þú vilt…?

— Ég vil láta fremja sjálfsmorð, — sagði ég milli samanbitinna vara, dapurlegur á svip og burstaði kusk kæruleysislega af 60 þúsund krona jakka mínum.

— Hvern?

— Mig sjálfan náttúrulega.

— Þú hefur komið á rétta staðinn! — Hörður spratt á fætur, hljóp kringum borðið og settist aftur. — Ég er einn mesti sérfræðingurinn í borginni í felo-de-se, ég hef lesið allar bækur sem til eru um sjálfsmorð, sjálfsmorð er mitt annað nafn!

Hann belgdist út af sjálfsánægju og glotti við tönn svo skein í skemmdar tennurnar.

— Hvað mun það kosta? — ég gat varla setið á mér að geispa eins og ég bjóst við, horfði Hörður ágirndaraugum á fötin mín.

— 100 þúsund krónur, — sagði hann blygðunarlaust og án þess að blikna. — Plús 20 þúsund krónur í tilheyrandi pappírsvinnu og 50 þúsund krónur í greftrunarkostnað. Eftirmæli og sending hamingjuóska, afsakið, boðskort eru algerlega að kostnaðarlausu.

— Það allt saman er óþarfi, — ég tók fram veskið, taldi taldi hundrað þúsund kall upp úr veskinu og rétti honum, hann starði á peningana eins og banhungruð kyrkislanga á feita kanínu. — Hvar eigum við að byrja?

— Aðeins eitt formsatriði, — Hörður lagði hreint pappírsblað og penna á borðið. — Skrifaðu: “Ekki skal saka neinn um dauða minn.”

— Gjörðu svo vel að endurtaka, — ég hætti á að setjast á valtan stól.

— Einhvers staðar ég átti frummyndina, — Hörður leitaði í skrifborðsskúffunum með miklum gauragangi, en fann ekkert. — Gleymdu ekki undirskrift og dagsetningu.

Allt að einu, var sjálfsmorðsbréfið skrifað og ég stakk því í veskið mitt.

— Já… — Hörður neri ánægður saman höndunum. — Og hvers konar dauðaga kýstu, Tryggvi?

— Mér er sama.

— Bíddu þá áðeins!

Hann rétti mér gagnsætt glas með töflum.

— Hvað er þetta?

— Þú tekur allar tíu í kvöld, fyrir svefninn, sem mun leiða þig í þægilegt, sársaukalaust ferðalag yfir í annan heim.

Ég varð svolítið vonsvikinn. En ég var búinn að borga, svo ég kvaddi og fór heim.

Klukkan níu um kvöldið horfði ég á sólsetrið út um gluggann, fór svo í sturtu, rakaði mig og burstaði tennurnar. Gleypti síðan töflurnar tíu eina af annarri og tók á mig náðir með hreina samvisku. Sjálfsmorðsbréfið var fest á skrifborðið á áberandi stað.

Ég vaknaði eftir tvo tíma í níunda víti Dantes — ég ætlaði að æla lifur og lungum, ég hafði ekki einu sinni tíma til að hlaupa á baðherbergið. Þegar hlé varð á uppköstunum, drakk ég vatn úr krananum, en ældi áfram af og til, en afgang nætur dvaldi ég á sófanum í stofunni.

* * *

Ég braust inn í skrifstofu Harðar eins og stormur! Ég bölvaði honum í sand og ösku. Hann deplaði augunum, móðgaður og þegar blótsyrðaflaumur minn rann til þurrðar, skrækti hann:

— Svo þér hefur mistekist?

— Eins og þú sérð… JÁ, kvikindið þitt! Komdu með peningana, ég finn annan sérfræðing og tilkynni þig til lögreglunnar!

Áður en ég gat klárað féll Hörður á kné og faðmaði mig.

— Fyrirgefðu, Tryggvi! Ég gleymdi að athuga hvenær lyfið rynni út, svei mér þá! Leyfðu mér að bæta um betur, áður en 10 tímar eru liðnir verðurðu dáinn á besta hugsanlega hátt!

Ég horfði ofan á skallann á honum og fann mig knúinn til að aumka mig yfir hann.

— Stattu upp, Hörður, ég gef þér eitt tækifæri enn. Hvað leggurðu þá til?

* * *

Hörður fyllti baðkerið með heitu vatni, athugaði hitastigið og sneri sér að mér með skökku brosi.

— Þú átt ekki slæma íbúð, Tryggvi, — Hörður horfði í kringum sig með velþóknun. — Háttaðu þig nú og farðu í baðið og skerðu þig. Bíddu!

Hann rétti mér nýjan pakka af Gillette rakblöðum. Ég byrjaði að losa um efstu skyrtutöluna og spurði:

— Á ég að hátta mig í viðurvist þinni?

Hörður deplaði augum, gekk síðan út og spurði gegnum hurðina:

— Ertu háttaður?

Ég háttaði mig og lagði fötin snyrtilega á gólfið. Vatnið var sjóðheitt og mig sundlaði. Ég tók sleipt rakblaðið og hóf þessa kvalafullu hræðilegu aðgerð. Vatnið varð fljótt rautt, og ég missti meðvitund…

* * *

Ég rankaði við mér þegar vatnið kólnaði og mér var orðið ískalt. Ég opnaði augun og varð aðeins bumbult af andstyggilega rauðum lit vatnsins. Ég var enn á lífi!

* * *

— Hörður, fífl! — það lá nærri, að hurðin með nafnspjaldinu á hvolfi, rétt hengi á hjörunum eftir að ég hafði sparkað henni upp.

Hann hrökk við og höfuð hans kipptist til.

— Aumingi! Fábjáni! — veinaði hann. — Hvernig skarstu æðina?!

Ég róaðist aðeins og sýndi honum hvernig.

— Afturúrkreistingur! — æpti hann. — Það á að skera eftir æðunum! Ekki þvert, heldur endilangt! Endilangt, ekki þvert!

— Fyrirgefðu, Hörður, ég vissi það ekki…

Hann spratt á fætur.

— Farðu, ég geri þetta sjálfur fyrir þig.

Ég kipptist við.

— Þess þarf ekki, Hörður. Þetta er afar kvalafullt. Hugsaðu upp annars konar felo-de-se fyrir mig.

Hann hugsaði sig um svolitla stund.

— Bíddu! — í höndum hans var venjulegt band með lykkju.

* * *

— Þetta er eins og að drekka vatn.

Hörður útskýrði fyrir mér í stuttu máli undirstöðuatriði hengingarkenningarinnar. Ég smeygði höfðinu í lykkjuna og stóð hreyfingarlaus.

— Þarf ég bara að hoppa niður? — spurði ég fávíslega.

— Já. Eins og tvisvar tveir.

Ég hoppaði niður af stólnum… Þetta var svolítið sársaukafullt, en kvalafyllra var að falla á steingólfið, ég fann til í spjaldhryggnum. Hörður starði kringlóttum augum á dinglandi slitinn bandsspotta.

— Heyrðu, Tryggvi… Ertu ekki að grínast?

Ég stundi, másaði og hóstaði. Ég var enn á lífi. Ég hafði ekki orku til að skamma þennan fáráðling, hann Hörð.

* * *

Við stóðum efst í Hallgrímskirkjuturni og horfðum niður, lykkjan hékk ennþá um hálsinn á mér eins og hvert annað slifsi. Mér líkaði þessi aðferð ekki heldur.

— Þarf ég bara að taka skref, Hörður?

— Já-já, — muldraði hann í skyndi. — Taktu skref.

Ég leit aftur niður á mannlífið sem var eins og iðandi mauraþúfa. Hörður hoppaði upp í gluggakistu eins útsýnisgluggans og stóð þar óttalaus og blístraði eitthvað falskt og pirrandi stef.

— Taktu skref, Tryggvi, taktu skref! — söng hann. Skyndilega skrikaði honum fótur á blautu dúfnadriti, hann baðaði út höndum og féll niður, daufur dynkur barst upp til mín er hann lenti. Ég horfði á svipbrigði hans í fallinu, sem tók bara nokkrar sekúndur, en virtist vera honum heil eilífð. Að minnsta kosti, fannst mér það.

Ég losaði lykkjuna af hálsinum og fleygði henni á eftir Herði. Kannski gat ég þakkað honum eitthvað. Ég snerist á hæli og fór heim, í dag var síðasti frídagurinn minn.

janúar 2006


Þýtt af Halldóru Traustadóttur og Tim Stridmann



© Тимофей Ермолаев